Ekrem İmamoğlu Cumhurbaşkanı Adayı Olabilir mi?

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, yolsuzluk suçlamasıyla tutuklandığı gün, CHP’nin ön seçiminde cumhurbaşkanı adayı seçildi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 23 Mart 2025’te yapılan ön seçimde 14 milyon 850 bin kişinin oy kullandığını açıkladı.

Ancak hukuki engeller, adaylık sürecini belirsiz kılıyor. Gözler, yargı süreçlerinin nasıl ilerleyeceğine ve İmamoğlu’nun bu engellere karşı atacağı adımlara çevrildi.

Yargı Süreçleri ve Hüküm Engeli

İmamoğlu’nun cumhurbaşkanı adayı olabilmesi, devam eden yolsuzluk davasındaki yargılama sürecine bağlı. Anayasa’nın 76. maddesine göre, yolsuzluk suçundan hüküm giyenler cumhurbaşkanı seçilemez. Eğer İmamoğlu, bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimine kadar bu davadan hüküm giyerse aday olamayacak.

Ancak yargılama süreci tamamlanmazsa, bu durum adaylığına engel teşkil etmeyecek. Örneğin, 2018’de Selahattin Demirtaş, tutuklu olmasına rağmen hüküm giymediği için cumhurbaşkanlığı seçimine katılabilmişti. Ayrıca, hüküm giyse bile mahkeme kararıyla memnu haklarının iadesi mümkün olabilir.

Diploma İptali ve Anayasal Şart

İmamoğlu’nun adaylığı önündeki bir diğer engel, İstanbul Üniversitesi’nin 18 Mart 2025’te aldığı diploma iptal kararı. Anayasa’nın 101. maddesi, cumhurbaşkanı adaylarının yükseköğrenim mezunu olmasını şart koşuyor. İmamoğlu’nun 1994’te İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden aldığı diplomanın iptali, adaylık yeterliliğini ortadan kaldırıyor. Bu kararın yürütmesinin durdurulması veya iptal edilmesi için İmamoğlu’nun avukatları idari yargıya başvurmayı planlıyor. Aksi halde, bu engel nedeniyle aday olamayacak.

Siyasi Yasak ve Diğer Davalar

İmamoğlu’nun 2019’da YSK üyelerine hakaret ettiği iddiasıyla açılan “ahmak davasında” 14 Aralık 2022’de aldığı 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası ve siyasi yasak kararı, henüz kesinleşmedi. Dosya, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Ceza Dairesi’nde bekliyor. Eğer bu karar istinaf ve Yargıtay süreçlerinde onanırsa, İmamoğlu siyasi yasaklı hale gelecek ve aday olamayacak.

Ayrıca, Beylikdüzü Belediye Başkanlığı dönemine ait 2015’teki bir ihale nedeniyle “ihaleye fesat karıştırma” suçlamasıyla açılan davada 3 ila 7 yıl hapis cezası isteniyor. Bu davanın bir sonraki duruşması 11 Nisan 2025’te görülecek. Bir diğer dava ise İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek’e yönelik sözleri nedeniyle “tehdit ve terörle mücadelede görev alan kişileri hedef göstermek” suçlamasıyla açıldı. Bu davada 7 yıl 4 aya kadar hapis cezası talep ediliyor ve ilk duruşma da 11 Nisan 2025’te yapılacak. Her iki dava da siyasi yasak getirirse, İmamoğlu’nun adaylığı riske girecek.