Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?

Yayınlama: 12.03.2025 21:41:00 Güncelleme: 12.03.2025 22:14:06

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin nakit girişi olmadan özsermayelerini artırmaları anlamına gelir. Bu rehberde, “Bedelsiz sermaye artırımı nedir?” sorusunu tüm detaylarıyla ele alıyor, hesaplama yöntemlerinden avantajlarına kadar her şeyi sade bir dille anlatıyoruz.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?

Bedelsiz Sermaye Artırımı Temel Kavramlar

Bedelsiz sermaye artırımı, bir şirketin nakit giriş-çıkış işlemi olmadan sermayesini artırması anlamına gelir. Bu süreçte şirket, kendi iç kaynaklarını (örneğin, elde ettiği kârı veya yedeklerini) kullanarak mevcut ortaklarına ücretsiz hisse senetleri dağıtır. Peki, bu nasıl oluyor, bedelsiz sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler?

Öncelikle, bilanço kavramını anlamak gerekir.

Bilanço, bir şirketin belirli bir tarihteki mali durumunu gösteren tablolardır. Şirketin varlıklarını, borçlarını ve özsermayesini net bir şekilde ortaya koyar. Bedelsiz sermaye artırımında ise şirket, özsermaye kalemlerinde (emisyon primi, temettü, iştirak gelirleri, yeniden değerleme artışı veya yedekler gibi) değişiklik yaparak sermayesini yükseltir. Dışarıdan finansal bir kaynak kullanılmaz ve ortaklar ek bir bedel ödemez. Sonuç olarak, hisse senedi sayısı artar, ancak şirketin toplam piyasa değeri değişmez.

Borsada Bedelsiz Sermaye Artırımı Neden Yapılır?

“Bedelsiz sermaye artırımı neden yapılır?” sorusu, bu işlemin iki temel amacını ortaya koyar:

  1. Sermayenin Reel Değerini Korumak:
    Enflasyon gibi ekonomik faktörler, şirketin ödenmiş sermayesinin zamanla reel değer kaybetmesine yol açabilir. Bedelsiz sermaye artırımı, bu erimeyi önlemek ve sermayeyi güncel ekonomik koşullara uyumlu hale getirmek için yapılır.
  2. Hisse Likiditesini Artırmak:
    Hisse fiyatları çok yükseldiğinde, alım-satım işlemleri yavaşlayabilir ve hisseler küçük yatırımcılar için erişilmez hale gelebilir. Bedelsiz sermaye artırımı ile hisse sayısı artırılarak fiyat düşürülür. Bu, hisselerin likiditesini artırır ve piyasada daha fazla yatırımcının ilgisini çeker.

Bu işlem, şirketin piyasadaki konumunu güçlendirmek ve hissedarlarına değer sunmak için stratejik bir adımdır.

Bedelsiz Sermaye Artırımının Avantajları Nelerdir?

Bedelsiz sermaye artırımı, hem şirketler hem de yatırımcılar için çeşitli faydalar sağlar. İşte detaylar:

Şirketler İçin Avantajlar

  • Vergi Avantajı: Bedelsiz sermaye artırımı yapan şirketler, bazı durumlarda daha düşük vergi oranlarından yararlanabilir.
  • Değer Kaybına Karşı Koruma: Enflasyonun sermaye üzerindeki olumsuz etkisini azaltarak şirketin reel değerini korur.

Yatırımcılar İçin Avantajlar

  • Ücretsiz Hisse Artışı: Ortaklar, ek bir maliyet olmadan daha fazla hisse senedi elde eder.
  • Likidite Artışı: Hisse sayısının artması, hisselerin piyasada daha kolay alınıp satılmasını sağlar.

Ancak şunu unutmamak gerekir: Bedelsiz sermaye artırımı, şirketin toplam piyasa değerini değiştirmez. Hisse başına defter değeri düşer, fakat özsermayede bir artış ya da azalma olmaz.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Nasıl Hesaplanır?

Yatırımcıların en çok merak ettiği sorulardan biri de “Bedelsiz sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler?” ve “Nasıl hesaplanır?” sorularıdır. Hesaplama oldukça basittir ve şu verilere dayanır:

  • Mevcut Lot Sayısı: Sahip olduğunuz hisse adedi.
  • Bölünme Oranı: Şirketin açıkladığı sermaye artırım oranı (örneğin, %100, %50 gibi).
  • Hisse Fiyatı: Artırım öncesi hissenin ortalama değeri.

Hesaplama Formülü

Elinizde 100 lot hisse olduğunu varsayalım; şirket %100 (1’e 1) bedelsiz sermaye artırımı yapacağını duyurduğunda, bedelsiz işlem sonucu size mevcut 100 lotunuza ek olarak yine 100 lot hisse daha verilir ve böylece toplamda 200 lot hisse sahibi olursunuz. Hisse fiyatı ise bu artırım oranına bağlı olarak yarı yarıya düşebilir (örneğin 10 TL’den 5 TL’ye), ancak lot sayınız arttığı için toplam yatırım değeriniz aynı kalır.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Olursa Ne Olur?

Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin sermayelerini iç kaynaklarla güçlendirdiği ve hissedarlarına ek değer sunduğu bir yöntemdir. Enflasyona karşı koruma sağlarken hisse likiditesini artırır ve yatırımcılar için ücretsiz hisse alma fırsatı yaratır. Ancak, bu işlem şirketin piyasa değerini doğrudan etkilemez; yalnızca hisse sayısı ve fiyatı üzerinde bir değişim olur.

Hangi şirketlerin bedelsiz sermaye artırımı yaptığını, sermayelerini ne kadar yükselttiğini ve piyasadaki son gelişmeleri öğrenmek için Paranın Yönü'nü takip edebilirsiniz.